For English: See here below!
Deze tekst staat ook bij Normandië, topografie (bec-toponiemen)
Québec Quebec
...Wellicht heeft de naam Québec in Canada via Normandische pioniers West-Germaanse (Dietse) wortels: 'Bec' is 'beek' en het deeltje 'Qué' kan best verwant zijn met het Nederlandse 'kes' (keers) of 'keck' (energiek, kwik) of 'keer' (denk aan Keerbergen). Er bestaan familienamen als (Van) Kesbeke. Die zijn afgeleid van 'Van Kersebeek' (beek waar waterkers in groeit). Welke uitleg kiezen we voor Québec? Waterkersbeek of Keerbeek en waarom niet Kwikkebeek!...
Zo heb ik het opgeschreven in mijn eerste boek. Ik wilde een wat luchtig intermezzo en dat leek mij wel in orde. Natuurlijk konden veel mensen mij niet volgen en misschien had ik het woordje 'wellicht' niet mogen opschrijven, maar eerder iets in de orde van 'misschien' of 'eventueel'.
Toch zat ik er ...misschien... minder ver van dan gedacht.
Als we de oude spellingen opzoeken, dan krijgen we volgende namen: Gepèèg kepék (Mi'kmaq woord dat of waterweg of vernauwing betekende) Québecq Qvebecq (1601) Québec (1608) Kébec Quebeck (1609) Kebbek, Quebec (1613)
Wikipedia Nederlands heeft geen problemen met de oorsprong: Quebec komt van het woord Gepèèg, dat 'vernauwing van de rivier' betekent in de taal van het Mi’kmag volk. Dit betrof de vernauwing van de Saint Lawrence rivier waar nu de stad Quebec ligt.
Wikipedia English schrijft: The name "Québec", which comes from the Algonquin word kébec meaning 'where the river narrows', originally referred to the area around Quebec City where the Saint Lawrence River narrows to a cliff-lined gap.
Zo is conventioneel de woordbetekenis voor Québec, zeeweg of vernauwde rivier.
Tot ik op dit stootte:
1-Sherwin Reider T, The Viking and the Red Man, the Old Norse Origin of the Algonquin Language. New York and London: Funk and Wagnalls Co. 1940
2-Omdahl Frode, Stroud Larry, Paine Myron, Linguistic evidence of Norse in Ancient America. Conference on Ancient America Michigan October 2005
3-Stroud Larry, Vikings and Algonquins. The first American multiculturalists? 2007 op http://2164th.blogspot.com/2007/03/vikings-and-algonquins-first-american.html1
Met die Oud-Noorse oorsprong zat ik dan toch bij de Germaanse relicten die ik een paar jaar terug had vermoed. Daar de wikingen vanuit Vlaanderen-Zeeland Scandinavië hebben veroverd, kan het niet anders of ik moest in het Vlaams-Nederlands ook cognaten vinden die passen in deze reeksen.
Québec Volgens de auteurs hierboven, is het woord afkomstig van...
KĔBĔK, nauwte in een baai of een rivier en KĔB-, KĔP- (prefix) betekent stoppen, belemmeren of stikken, enz.
Uit Oud Noors klypa of klipa, knijpen, kneep of persen, vastklemmen, insteken of knijpen in, smal worden (van een rivier, fjord of vallei) klypa akr (kleiner land) klypa birg (slepen, smaller wordende rotsachtige loop van de rivier)
Of afkomstig van...
Algonquin Woord: Que Bec ; Oud Noors Woord: Kwe Bec Champlain noemde Quebec met de originele Amerikaanse woorden en legde uit dat ze vertelden: "Het betekent een versperde of belemmerende beek." (blocked brook)
Mijn eerste uitleg in het begin van het artikel, kan ik natuurlijk niet meer volgen, maar ondertussen diende zich dus een nieuwe betekenis aan.
Québec Volgens mij is het woord verwant aan het Vlaams-Nederlands, waar we volgende zaken kunnen vinden:
klippe: iets dat dichtklapt.
klip, clippe, klippe: rots(blok) rotsspleet, rotskloof, spelonk
cnipe (knipe, knijp): een engte of een kunstmatige vernauwing van een waterloop.
knijp: geklemd of bekneld.
en
beke, bec, beck, becq, bek: beek.
Het cognaat is dus inderdaad aanwezig!
Quebec (Kee-beek) uit Klip-beek of Knipe-beek: een beek die in zijn stroom werd belemmerd door rotsblokken in het water. Dat betekende natuurlijk ook dat op die plaats een vernauwing te zien was.
Interessant is ook dat de familienaam Kebeek (Keebeek, Keebecks) nu nog voorkomt in Nederlands Limburg tussen Maas en Rijn, o.a. te Heerlen en Eygelshoven.
Afgezien daarvan kan het natuurlijk ook dat de Fransen gecharmeerd waren door het inheemse woord omdat het hen deed denken aan de (Germaanse) Normandische namen van thuis, ook omdat die fonetische overeenkomst een passende betekenis had. In die zin kan volksetymologie ook een rol hebben gespeeld.
Canada
Stadacona (Stadaconé) is een Irokees dorp dat op de plaats van de huidige stad Quebec in de regio Limoilou lag. De naam Canada komt van het woord Stadacona dat dorp of land betekende. Jacques Cartier was de eerste die het woord "Canada" gebruikte om te verwijzen naar het dorp Stadacona en de streken in de buurt bij de rivier Saint-Lawrence. Andere Irokese talen gebruikten eenzelfde woord: kaná:ta (Mohawk) iennekanandaa (Seneca) ganataje (Onondaga).
Vinden we hier het woord 'stada' als standplaats, verblijfplaats? Denk maar aan Staden en Stade
English
Québec Quebec
...Perhaps the name Québec has West Germanic (Diets) roots in Canada via Norman pioneers: 'Bec' is like Dutch 'beek' and Flemish 'beke' and the particle 'Qué' could well be related to the Dutch 'kes' (keers) or 'keck' (energetic, quick) or 'keer' (like in the name Keerbergen). There are family names such as (Van) Kesbeke. These are derived from 'Van Kersebeek' (brook where watercress grows). Which explanation do we choose for Québec? watercressbeek or returningbeek and why not quickbeek?
That's how I wrote it down in my first book. I wanted a somewhat light-hearted intermezzo and that seemed fine to me. Of course, many people could not follow me and perhaps I should not have written the words 'almost sure', but rather something like 'maybe' or 'eventually'.
However, I was ...maybe... closer than I thought.
If we look up the old spellings, we get the following names: Gepèèg kepék (Mi'kmaq word that meant either waterway or narrowing) Québecq Qvebecq (1601) Québec (1608) Kébec Quebeck (1609) Kebbek, Quebec (1613)
Wikipedia Dutch has no problems with the origin: Quebec comes from the word Gepèèg, which means 'narrowing of the river' in the language of the Mi’kmag people. This concerned the narrowing of the Saint Lawrence River where the city of Quebec is now located.
Wikipedia English writes: The name "Québec", which comes from the Algonquin word kébec meaning 'where the river narrows', originally referred to the area around Quebec City where the Saint Lawrence River narrows to a cliff-lined gap.
So, conventionally the word meaning for Québec is seaway or narrowed river.
Until I came across this:
1-Sherwin Reider T, The Viking and the Red Man, the Old Norse Origin of the Algonquin Language. New York and London: Funk and Wagnalls Co. 1940
2-Omdahl Frode, Stroud Larry, Paine Myron, Linguistic evidence of Norse in Ancient America. Conference on Ancient America Michigan October 2005
3-Stroud Larry, Vikings and Algonquins. The first American multiculturalists? 2007 at http://2164th.blogspot.com/2007/03/vikings-and-algonquins-first-american.html1
With that Old Norse origin I had the Germanic relics that I had suspected a few years ago. Since the early wikings conquered Scandinavia coming from Flanders-Zeeland, I had to find cognates in Flemish-Dutch that fit into these series.
Quebec
According to the authors above, the word comes from...
KĔBĔK, narrowness in a bay or river and KĔB-, KĔP- (prefix) meaning to stop, obstruct or choke, etc.
From Old Norse klypa or klipa, to pinch or squeeze, clamp, insert or squeeze into, become narrow (of a river, fjord or valley) klypa akr (smaller land) klypa birg (drag, narrowing rocky course of the river)
Or from...
Algonquin Word: Que Bec; Old Norse Word: Kwe Bec. Champlain named Quebec with the original American words and explained that they told: "It means a blocked or obstructed brook." (blocked brook)
Of course I can no longer follow my first explanation at the beginning of the article, but in the meantime a new meaning presented itself.
Québec
I think the word is related to Flemish-Dutch, where we can find the following:
klippe: something that snaps shut.
klip, clippe, klippe: rock(block), rock crevice, rock gorge, cave
cnipe (knipe, knijp): a narrowing or an artificial narrowing of a watercourse.
knijp: geklemd or pinched.
and
beke, bec, beck, becq, bek: brook.
The cognate is indeed present!
Quebec (Kee-beek) from Klip-beek or Knipe-beek: a brook that was obstructed in its flow by boulders in the water. Of course, that also meant that a narrowing could be seen at that location.
It is also interesting that the family name Kebeek (Keebeek, Keebecks) still occurs in Dutch Limburg between the Maas and the Rhine, including in Heerlen and Eygelshoven.
Apart from that, it is of course also possible that the French were charmed by the native word because it reminded them of the (Germanic) Norman names of home, also because that phonetic similarity had a fitting meaning. In that sense, folk etymology may also have played a role.
Canada
Stadacona (Stadaconé) is an Iroquois village that was located on the site of the current city of Quebec in the Limoilou region. The name Canada comes from the word Stadacona which meant village or country. Jacques Cartier was the first to use the word "Canada" to refer to the village of Stadacona and the regions near the Saint-Lawrence River. Other Iroquois languages used a similar word: kaná:ta (Mohawk) iennekanandaa (Seneca) ganataje (Onondaga).
Do we find the word 'stada' here as a place of residence, a place to stay? In German and Flemish we know the toponyms Staden and Stade.
Maak jouw eigen website met JouwWeb